Διαδραστικός πίνακας: ένα σχόλιο, τρεις υποθέσεις, μια διαπίστωση

Διαβάζω στην εφ. Ελευθεροτυπία στη στήλη Ναυτίλος του Στάθη : «Δράσεις διαδραστικές! Η σκηνή στην τηλεόραση. Διαδραματίζεται σε ένα από τα δημοτικά σχολεία που απέκτησαν (διαδραστική) οθόνη. Ο δάσκαλος έχει διδάξει στα παιδάκια πώς δημιουργείται το φυσικό αέριο. Σε τέσσερα στάδια. Και σηκώνει ένα κοριτσάκι να το "εξετάσει". Ποιο είναι το πρώτο στάδιο ρωτάει ο δάσκαλος! "Αυτό", λέει το κοριτσάκι και πατάει ένα σημείο στην οθόνη - βγαίνει το πρώτο στάδιο! "Και το δεύτερο", ρωτάει ο δάσκαλος. "Αυτό" ξαναλέει το κοριτσάκι και πατάει άλλο κουμπάκι. Τέσσερα "αυτό" και τέλος. Τι ήταν το κάθε "αυτό" το έδειχνε η οθόνη, αλλά δεν το περιέγραφε το κοριτσάκι, καμιά αφήγηση, ουδείς προφορικός λόγος, καμιά προσπάθεια διατύπωσης της σκέψης, με δυσκολίες, με λάθη - να βοηθήσει ο δάσκαλος, να εκ-παιδεύσει ή αντιθέτως με ευφράδεια - να επαινέσει ο δάσκαλος, να ενθαρρύνει. Ουδ' έπος ουδ' έργον. Τέσσερα "αυτό" και τέλος. Ή εγώ είμαι λάθος ή σε μια εκ νέου λάθος ατραπό μπαίνουμε, προκειμένου «η εκπαίδευση της αμάθειας» (μια κρίσιμη επιλογή της άρχουσας τάξης) να συνεχισθεί απρόσκοπτη». Μμμ, με βάζει σε σκέψεις το δημοσίευμα. Πρώτη υπόθεση: Μη και είναι υποβολιμαίο; Όπως λ.χ. το αγλαό «Μοιράστηκαν λάπτοπ αλλά τα παιδία παίζει» (δες εδώ), που έκανε σημαία η υφυπουργός Παιδείας στη Βουλή (δες κι εδώ) και κυβερνητική πολιτική για την απόσυρση του (μπλε) μαθητικού netbook… Δεύτερη υπόθεση: Όταν ρέκτες διευθυντές σχολείων και εκπαιδευτικοί έχουν από καιρό εισάγει το διαδραστικό πίνακα στις τάξεις τους (λ.χ. δες εδώ, εδώ) - πολύ πριν τους ανακαλύψει καν το ΥΠΔΒΜ&Θ μέσω… ΕΣΠΑ - λέω ότι, στην προκειμένη περίπτωση, η αναποτελεσματικότητα του μαθήματος με το διαδραστικό πίνακα μπορεί να οφείλεται τόσο στον ακατάλληλο (πρόχειρο) σχεδιασμό του μαθήματος όσο και στον (ελλιπή) ψηφιακό γραμματισμό του εκπαιδευτικού… Τρίτη υπόθεση: Ο διαδραστικός πίνακας απλά κοσμεί την αίθουσα διδασκαλίας – κι όπως μου εκμυστηρεύτηκε καλός συνάδελφος, «για καλό και για κακό έχουμε και τον πίνακα μαρκαδόρου από δίπλα…». Και πέραν των υποθέσεων, η εισαγωγή του διαδραστικού πίνακα στη σχολική πράξη ναι μεν συνοδεύεται από σημαντικά πλεονεκτήματα κυρίως σε θέματα αλληλεπίδρασης εκπαιδευτικών και μαθητών, αλλά η εμπειρία δείχνει ότι η άκριτη χρήση του στην τάξη μάλλον συμβάλλει στην ενδυνάμωση της δασκαλοκεντρικής προσέγγισης και αποδυναμώνει τη μαθητοκεντρική προσέγγιση και την όποια συνεργατική μάθηση…
Εντέλει, έχω την εντύπωση ότι τα ίδια πάνω κάτω σχόλια, υποθέσεις, διαπιστώσεις κτλ. θα έκανα (υποστήριζα) αν όλα αυτά γράφονταν κάπου στη 10ετία του ΄70 με κέντρο την εισαγωγή (τότε) του γραφοσκόπιου (overhead projector) στα σχολεία μας. Ξέρετε πόσα γραφοσκόπια έχουν διατεθεί σε δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια μεταξύ 1970 και 2000; Από ένα μέχρι τρία και τέσσαρα, που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ουδέποτε χρησιμοποιήθηκαν, απλά σκονίζονται παραπεταμένα σε διαδρόμους, ερμάρια και αποθήκες… Κι όπως μου δήλωσε καλή συνάδελφος, δέκα χρόνια πριν, άμα τη παραλαβή ενός ακόμα γραφοσκόπιου στο σχολείο: «Τι μας τα στέλνουν αυτά, ξέρεις εγώ πόσους επιστήμονες έβγαλα με τον (μαυρο)πίνακα;». Επειδή είναι γνωστό ότι, «από μόνα τους τα μέσα (η εκπαιδευτική τεχνολογία) δεν κάνουν μάθημα».
25-10-2010 Μάχες για τα 9 εκατ. του «ψηφιακού σχολείου»