Επιμορφωτικό Υλικό ΚΣΕ, Ειδικό Μέρος κλΠΕ04
ΙΤΥΕ Διόφαντος, Επιμορφωτικό υλικό ΚΣΕ, τεύχος 5: Κλάδος ΠΕ04, Β΄ έκδοση, Δεκέμβριος 2010
[Συμπληρωματικό διδακτικό υλικό ή/και επικαιροποιήσεις του υφιστάμενου υπάρχουν στο Portal της Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών β΄ Επιπέδου στις ΤΠΕ]
Στοιχεία διδακτικής και προτάσεις σχεδιασμού της διδασκαλίας για τα μαθημάτα φ.ε.
Ι. Παρουσιάσεις (ανά Ενότητα του Επιμορφωτικό υλικό ΚΣΕ, τεύχος 5: Κλάδος ΠΕ04 )
Ενότητα 2.1.1/2.1.2 Η παρουσίαση «Εκπαιδευτικό Λογισμικό: κατηγοριοποίηση, πιστοποίηση, αξιολόγηση» είναι μια εισαγωγή σε ορισμούς και θεωρήσεις για τα εκπαιδευτικά λογισμικά, την επικοινωνία, διδασκαλία, μάθηση και χρήση των ΕΜΔ (στα οποία και οι νεότερες τεχνολογίες: Η/Υ, ΤΠΕ, Διαδίκτυο,…), την κατηγοριοποίηση των εκπαιδευτικών λογισμικών με παραδείγματα ενδεικτικών εκπ. λογισμικών για τα μαθήματα των φ.ε. και, τέλος, στοιχεία αξιόλογης ενός εκπ. λογισμικού στο πλαίσιο των μαθημάτων επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο). Πρώτη παρουσίαση: Ιανουάριος 2011. Επικαιροποίηση: Μάρτιος 2014.
Ενότητα 2.1.3 Η παρουσίαση «Κοινωνικά Δίκτυα και Κοινωνική Δικτύωση» είναι μια συνοπτική εισαγωγή στο εν λόγω θέμα στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο).Παρουσιάζονται πληροφορίες για τα LinkedIn, MySpace, Hi5, Delisious, Google+, Twitter, YouTube, κ.ά. και περισσότερο εκτεταμέναγια το Facebook. Γίνεται αναφορά στα εκπαιδευτικά οφέλη των κοινωνικών δικτύων και προτροπή για την οικοδόμηση ενός Δικτύου Προσωπικής Μάθησης(PLN). Πρώτη παρουσίαση: Ιούνιος 2010. Επικαιροποίηση με προσθήκες: Μάιος 2011, Ιούνιος 2014, Μάρτιος 2015.
Ενότητες 2.2.2/2.2.3 Η παρουσίαση «Η Διδασκαλία των Μαθημάτων των φ.ε.-Στοιχεία Διδακτικής» στο πρώτο μέρος αναφέρεται συνοπτικά στη διδασκαλία των μαθημάτων των φ.ε. στα σχολεία μας στις ενότητες: Σχολείο,δάσκαλοι και μαθητές: η τρέχουσα κατάσταση... Γιατί διδάσκουμε φυσικές επιστήμες; Στο δεύτερο μέρος γίνεται αναφορά σε στοιχεία για τη διδακτική των φυσικών επιστημών, τα γνωστικά πλαίσια της διδασκαλίας, το πώς διδάσκουμε φυσικές επιστήμες, τις διδακτικές προσεγγίσεις, τις διαδικασίες της ανακάλυψης, τη στάση των μαθητών, τη διδασκαλία των φ.ε. και τη χρήση ΤΠΕ στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο). Πρώτη παρουσίαση: Οκτώβριος 2007. Επικαιροποίηση με προσθήκες: Ιανουάριος 2011, Μάιος 2014, Μάρτιος 2015.
Ενότητες 2.2.2/2.2.3 Η παρουσίαση «Οι Ιδέες των Μαθητών για τις Έννοιες και τα Φαινόμενα των φ.ε.» είναι μια εισαγωγή στο εν λόγω θέμα, το οποίο παρουσιάζεται συνοπτικά μέσω επιλεγμένων και στοχευμένων παραδειγμάτων με παραπομπές και σχόλια, στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο). Στο τέλος παρατίθεται ενδεικτική βιβλιογραφία και δικτυογραφία. Πρώτη παρουσίαση: Απρίλιος 2011. Σημειακές προσθήκες : Νοέμβριος 2011.
Ενότητα 2.2.4 Η παρουσίαση «Η Διευρενητική Μέθοδος στη Διδασκαλία των Μαθημάτων των φ.ε.» είναι συμπληρωματική της παρουσίασης «Η Διδασκαλία των Μαθημάτων των φ.ε.-Στοιχεία Διδακτικής».Περιλαμβάνει πρόσθετες αναφορές
και διδακτικό υλικό για τη διερευνητική μέθοδο διδασκαλίας (Inquiry Based Teaching) μαζί με οδηγίες για
διαδραστικές ψηφιακές εκπαιδευτικές διαδρομές ενταγμένες στο ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ Φυσικής
β΄ και γ΄ τάξεων Γυμνασίου στο πλαίσιο του έργου «The Pathway to Inquiry-Based Science Teaching» - υλικό κατάλληλο στη
χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη. Πρώτη παρουσίαση: Οκτώβριος 2012.
ΙΙ. Web 2.0 & Φύλλα Δραστηριοτήτων (Ενότητα 2.1.3 του Επιμορφωτικό υλικό ΚΣΕ, τεύχος 5: Κλάδος ΠΕ04 )
ΙV. Πρόσθετα Θέματα για τη Διδασκαλία
1. Προτάσεις Σχεδιασμού της Διδασκαλίας-Σχέδιο Μαθήματος και Διδακτικό Σενάριο Σύντομη εργασία στην οποία γίνεται αναφορά στους παράγοντες σχεδιασμού της διδασκαλίας, το διδακτικό σενάριο και το σχέδιο μαθήματος, την οργάνωση της τάξης με προτάσεις και διαγράμματα για την οργάνωση σχεδίου μαθήματος και διδακτικών σεναρίων στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο). Πρώτη παρουσίαση: Φεβρουάριος 2008. Επικαιροποίηση: Μάιος 2010.
2. Διδακτικοί Στόχοι και Διδασκαλία Σύντομη εργασία, στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο), με επικέντρωση στην ανάγκη της στοχοθεσίας, τη (ορθή) λεκτική διατύπωση των διδακτικών στόχων, με σύντομη αναφορά στην ταξινομία Bloom και στην ταξινομία Gagne και με παραδείγματα διατύπωσης στόχων για τα μαθήματα των φ.ε. κατά Klopfer. Πρώτη παρουσίαση: Φεβρουάριος 2008. Επικαιροποίηση: Μάιος 2011.
3. Η Συγκρότηση Ομάδων Μαθητών στην Τάξη και στο εργαστήριο- Κοινωνιομετρικό τεστ, Κοινωνιόγραμμα Κομβικό σημείο στην επιτυχή διδασκαλία με ομάδες, είναι ο τρόπος συγκρότησής τους. Μια "ασφαλής" μέθοδος είναι η κοινωνιομετρία και τα εργαλεία της (κοινωνιομετρικό τεστ, κοινονιόμητρα) που παρουσιάζονται περιεκτικά στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο). Πρώτη παρουσίαση: Μάιος 2010.
Σχετικό Επιπλέον Υλικό
4. Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης, τόμος Β΄, Ειδικό Μέρος ΠΕ04 Φυσικών Επιστημών, Παιδ. Ινστιτούτο, Μάιος 2011.Εκτενής εργασία σχετικά με τη διδασκαλία και τη μάθηση των φ.ε., με αναφορές στα προβλήματα και τις εξελίξεις στο χώρο της Διδακτικής των μαθημάτων των φ.ε., τα παιδαγωγικά πλαίσια της συνεργατικής μάθησης, τη δημιουργία σεναρίων-σχεδίων μαθήματος.
5. Οδηγίες για τη Χρήση της Διευρενητικής Μεθόδου και Δημιουργία Υποστηρικτικού Υλικού, Έργο Pathway, Οκτώβριος 2011. Πρόκειται για μια ανασκόπηση στις διαδικασίες της Διερευνητικής Μάθησης (IBST), την εκπαιδευτική τεχνολογία και τις ΤΠΕ στη διδασκαλία των μαθημάτων των φ.ε. και συνοδεύεται με πίνακα εμπλουτισμού του τρέχοντος αναλυτικού προγράμματος Φυσικής β΄ και γ΄ τάξεων Γυμνασίου με αντιστοιχία κατά διδακτική ενότητα κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού ή/και applet.
6. Πώς Μαθαίνουν οι Μαθητές , Διεθής Ακαδημία Εκπαίδευσης της UNESCO, Ιούνιος 2001. Σύντομη εργασία της καθηγήτριας Στέλλας Βοσνιάδου, στην οποία διαπραγματεύεται 12 αρχές, βάσει των οποίων οι εκπαιδευτικοί πρέπει να σχεδιάζουν τα περιβάλλοντα διδασκαλίας και μάθησης στο σημερινό σχολείο σύμφωνα με τα τρέχοντα ερευνητικά δεδομένα.
V. Δημοσιεύσεις
1. Η πειραματική διδασκαλία στο Γυμνάσιο Το τεύχος "Η πειραματική διδασκαλία στο Γυμνάσιο" είναι μια σειρά δημοσιευμάτων μου σε εκπαιδευτικά περιοδικά στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 και πρωτοεκδόθηκε το 1989. Η δεύτερη αυτή έκδοση είναι αναμνηστική, μια και πολλά από όσα περιγράφονται, εξακολουθούν να είναι επίκαιρα 30 χρόνια μετά!...
ΙΙ. Web 2.0 & Φύλλα Δραστηριοτήτων (Ενότητα 2.1.3 του Επιμορφωτικό υλικό ΚΣΕ, τεύχος 5: Κλάδος ΠΕ04 )
- Δραστηριότητα: Πόσο μακριά και πόσο γρήγορα; Φυσική β΄ τάξης Γυμνασίου, α΄ τάξης Λυκείου. Μελέτη
της έννοιας "ταχύτητα" με πειραματική διαδικασία και προβολή εποπτικού υλικού. Πρώτη παρουσίαση: Φεβρουάριος 2008.
- Δραστηριότητα: Μελέτη της κίνησης.Φυσική β΄ τάξης Γυμνασίου, α΄ τάξης Λυκείου. Μελέτη της ευθύγραμμης κίνησης με τη βοήθεια γραφικών παραστάσεων και άμεσου χειρισμού αντικειμένων με εργαλεία του Web 2.0. Πρώτη παρουσίαση: Σεπτέμβριος 2010.
- Δραστηριότητα: Μελέτη της κίνησης.Φυσική β΄ τάξης Γυμνασίου, α΄ τάξης Λυκείου. Μελέτη της ευθύγραμμης κίνησης με τη βοήθεια γραφικών παραστάσεων και άμεσου χειρισμού αντικειμένων με εργαλεία του Web 2.0. Πρώτη παρουσίαση: Σεπτέμβριος 2010.
- Δραστηριότητα: Νόμος του Ωμ, Απλά ηλεκτρικά κυκλώματα Φυσική β΄ τάξης Γυμνασίου, α΄ τάξης Λυκείου. Προτείνονται δυο εργαστηριακές δραστηριότητες και 2+1 προσομοιώσεις
(applets) με παραπλήσια διδακτική προσέγγιση,
συν δυο επιπλέον προσομοιώσεις για τη μικροσκοπική ερμηνεία της αντίστασης αγωγού. Πρώτη παρουσίαση: Μάρτιος 2008. Επικαιροποίηση: Φεβρουάριος 2011.
ΙΙΙ. Διδακτικά σενάρια (Ενότητα 2.4.1 του Επιμορφωτικό υλικό ΚΣΕ, τεύχος 5: Κλάδος ΠΕ04 )
- Διδακτικό σενάριο: Μελέτη του βρασμού. Εργαστηριακή δραστηριότητα σε συνδυασμό με πολυμεσικό υλικό και διαθεματική προσέγγιση. Φυσική β΄τάξης Γυμνασίου.Το διδακτικό σενάριο υποστηρίζεται από 3 φύλλα εργασίας που ακολουθούν την εποικοδομητική προσέγγιση / διερευνητική διδασκαλία (Inquiry Based Teaching) με συνεργατικό εργαστήριο. Επιδιώκεται οι μαθητές/τριες να έρθουν (πιθανώς) σε γνωστική σύγκρουση με την προηγούμενη σχετική γνώση τους και αναμένετε να εντάξουν τη νέα γνώση στις ήδη διαμορφωμένες νοητικές αναπαραστάσεις τους, καθοδηγούμενοι από τις διαδοχικές, στοχευμένες ερωτήσεις του/των φύλλου/ων εργασίας και αναζητώντας τις απαντήσεις στο προτεινόμενο εκπαιδευτικό λογισμικό. Πρώτη παρουσίαση: Ιούνιος 2007. Επικαιροποίηση: Σεπτέμβριος 2011.
- Διδακτικό σενάριο: Κύκλωμα με αντιστάτες σε σειρά. Εργαστηριακή δραστηριότητα σε συνδυασμό με πολυμεσικό υλικό. Φυσική γ΄τάξης Γυμνασίου και α΄ τάξης Λυκείου. Η προτεινόμενη οργάνωση της διδασκαλίας σκοπό έχει να βοηθήσει τις μαθητές, μέσω της εργαστηριακής δραστηριότητας και της παράλληλης μελέτης πολυμεσικών πληροφοριών, να κατανοήσουν τον τρόπο σύνδεσης αντιστατών σε σειρά και ότι υπάρχει μία και μοναδική διαδρομή του ηλεκτρικού ρεύματος στο
κύκλωμα αυτό, και, τέλος, να υπολογίζουν την ισοδύναμη αντίσταση δύο ή περισσότερων αντιστατών σε σειρά. Πρώτη παρουσίαση: Απρίλιος 2010. Επικαιροποίηση: Σεπτέμβριος 2011.- Διδακτικό σενάριο: Μελέτη του βρασμού. Εργαστηριακή δραστηριότητα σε συνδυασμό με πολυμεσικό υλικό και διαθεματική προσέγγιση. Φυσική β΄τάξης Γυμνασίου.Το διδακτικό σενάριο υποστηρίζεται από 3 φύλλα εργασίας που ακολουθούν την εποικοδομητική προσέγγιση / διερευνητική διδασκαλία (Inquiry Based Teaching) με συνεργατικό εργαστήριο. Επιδιώκεται οι μαθητές/τριες να έρθουν (πιθανώς) σε γνωστική σύγκρουση με την προηγούμενη σχετική γνώση τους και αναμένετε να εντάξουν τη νέα γνώση στις ήδη διαμορφωμένες νοητικές αναπαραστάσεις τους, καθοδηγούμενοι από τις διαδοχικές, στοχευμένες ερωτήσεις του/των φύλλου/ων εργασίας και αναζητώντας τις απαντήσεις στο προτεινόμενο εκπαιδευτικό λογισμικό. Πρώτη παρουσίαση: Ιούνιος 2007. Επικαιροποίηση: Σεπτέμβριος 2011.
ΙV. Πρόσθετα Θέματα για τη Διδασκαλία
1. Προτάσεις Σχεδιασμού της Διδασκαλίας-Σχέδιο Μαθήματος και Διδακτικό Σενάριο Σύντομη εργασία στην οποία γίνεται αναφορά στους παράγοντες σχεδιασμού της διδασκαλίας, το διδακτικό σενάριο και το σχέδιο μαθήματος, την οργάνωση της τάξης με προτάσεις και διαγράμματα για την οργάνωση σχεδίου μαθήματος και διδακτικών σεναρίων στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο). Πρώτη παρουσίαση: Φεβρουάριος 2008. Επικαιροποίηση: Μάιος 2010.
2. Διδακτικοί Στόχοι και Διδασκαλία Σύντομη εργασία, στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο), με επικέντρωση στην ανάγκη της στοχοθεσίας, τη (ορθή) λεκτική διατύπωση των διδακτικών στόχων, με σύντομη αναφορά στην ταξινομία Bloom και στην ταξινομία Gagne και με παραδείγματα διατύπωσης στόχων για τα μαθήματα των φ.ε. κατά Klopfer. Πρώτη παρουσίαση: Φεβρουάριος 2008. Επικαιροποίηση: Μάιος 2011.
3. Η Συγκρότηση Ομάδων Μαθητών στην Τάξη και στο εργαστήριο- Κοινωνιομετρικό τεστ, Κοινωνιόγραμμα Κομβικό σημείο στην επιτυχή διδασκαλία με ομάδες, είναι ο τρόπος συγκρότησής τους. Μια "ασφαλής" μέθοδος είναι η κοινωνιομετρία και τα εργαλεία της (κοινωνιομετρικό τεστ, κοινονιόμητρα) που παρουσιάζονται περιεκτικά στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη (β΄ επίπεδο). Πρώτη παρουσίαση: Μάιος 2010.
Σχετικό Επιπλέον Υλικό
4. Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης, τόμος Β΄, Ειδικό Μέρος ΠΕ04 Φυσικών Επιστημών, Παιδ. Ινστιτούτο, Μάιος 2011.Εκτενής εργασία σχετικά με τη διδασκαλία και τη μάθηση των φ.ε., με αναφορές στα προβλήματα και τις εξελίξεις στο χώρο της Διδακτικής των μαθημάτων των φ.ε., τα παιδαγωγικά πλαίσια της συνεργατικής μάθησης, τη δημιουργία σεναρίων-σχεδίων μαθήματος.
5. Οδηγίες για τη Χρήση της Διευρενητικής Μεθόδου και Δημιουργία Υποστηρικτικού Υλικού, Έργο Pathway, Οκτώβριος 2011. Πρόκειται για μια ανασκόπηση στις διαδικασίες της Διερευνητικής Μάθησης (IBST), την εκπαιδευτική τεχνολογία και τις ΤΠΕ στη διδασκαλία των μαθημάτων των φ.ε. και συνοδεύεται με πίνακα εμπλουτισμού του τρέχοντος αναλυτικού προγράμματος Φυσικής β΄ και γ΄ τάξεων Γυμνασίου με αντιστοιχία κατά διδακτική ενότητα κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού ή/και applet.
6. Πώς Μαθαίνουν οι Μαθητές , Διεθής Ακαδημία Εκπαίδευσης της UNESCO, Ιούνιος 2001. Σύντομη εργασία της καθηγήτριας Στέλλας Βοσνιάδου, στην οποία διαπραγματεύεται 12 αρχές, βάσει των οποίων οι εκπαιδευτικοί πρέπει να σχεδιάζουν τα περιβάλλοντα διδασκαλίας και μάθησης στο σημερινό σχολείο σύμφωνα με τα τρέχοντα ερευνητικά δεδομένα.
V. Δημοσιεύσεις
1. Η πειραματική διδασκαλία στο Γυμνάσιο Το τεύχος "Η πειραματική διδασκαλία στο Γυμνάσιο" είναι μια σειρά δημοσιευμάτων μου σε εκπαιδευτικά περιοδικά στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 και πρωτοεκδόθηκε το 1989. Η δεύτερη αυτή έκδοση είναι αναμνηστική, μια και πολλά από όσα περιγράφονται, εξακολουθούν να είναι επίκαιρα 30 χρόνια μετά!...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου